Kazakistan Türk mü? Kazakistan Müslüman mı? Kazakistan da neler oluyor? Orta Asya coğrafyasının önemli ülkelerinden olan Kazakistan, şu sıralar ülke içinde yaşanan protesto olayları sebebiyle dünyanın gündemine oturmuş durumda. Ülkede LPG’ye zam yapılması sebebiyle başlayan protesto eylemleri, bugün güvenlik güçleriyle çatışmalara, yağmalama ve şiddet görüntülerine yerini bıraktı. Kazakistan yetkilileri mevcut kaos ortamını ne zaman düzeltecek ve ülke refaha kavuşacak bilinmez ancak Kazakistan’ın gündeme gelmesiyle, birçok insan bu ülkeyle ilgili bilgi edinmeye çalışıyor. Özellikle Kazakistan halkının etnik kökeni, dini inancı gibi konular en çok araştırılan başlıklar arasında yer alıyor. Peki Kazakistan Türk müdür? Kazakistan Müslüman mıdır? Kazakistan’la ilgili tüm merak edilenler ve detaylar haberimizde…
KAZAKİSTAN TÜRK MÜ? KAZAKİSTAN MÜSLÜMAN MI?
Kazakistan Cumhuriyeti 1991 yılında siyasi haritalarda belirerek Avrasya’nın merkezinde konumlanmıştır. Kaynağı Türkçe olan Kazak kelimesinin anlamının “hür adam” olduğu düşünülmekte ve bu lakabın tarihsel olarak hürriyetlerine düşkün yörüklerden oluştuğu göz önüne alındığında yerinde bir tanımlama olduğu ortaya çıkmaktadır.
Binlerce yıl boyunca, bu yörükler kalabalık büyük baş hayvan sürülerini gütmüşler, bölgenin yamaçları ve nehir vadilerinde zengin toprakları işlemişlerdir. Değerli kürklerin sevk edildiği tarihi İpek Yolu ve Baharat Yolu’nun her ikisi de bölgeden geçerek Kazakistan’ı kültürel, ticari ve ekonomik anlamda Asya ile Avrupa arasında önemli bir köprü konumuna getirmiştir.
TIKLAYNIZ >> Kazakistan’da Protestocular Bankaları Yağmaladılar, Askerleri Gözaltına Aldılar (Video)
Kazakistan pek çok değişik milliyette ve inanca sahibi olan kişilerin ortak tarihsel kaderi ile birleşmiştir. Bu gelenek ile, geçmiş ve dil çeşitliliğine Kazakistan Cumhuriyeti tarafından son derece değer verilmektedir.
Kazakistan’da 130 ülke vatandaşı yaşamaktadır. Nüfusun %66’ünü Kazaklar, %21’unu Ruslar ve geri kalan %13’sını ise Ukraynalılar, Özbekler, Almanlar ve Tatarlar oluşturur. Yaygın dini inanışlar Müslümanlık ve Hıristiyanlıktır.
Kazakistan halkı, Kazaklar veya Kazak Türkleri olarak geçmektedir, Türk soyundandır. XV. yüzyılda Kuzey Türkistan’dan, Deşti Kıpçak’tan Kıpçak Türklerinin güneye göçüşü sırasında bir kısımları ayrılıp bu göçe iştirak etmemiş ve bu sebep ile Kazak ismiyle anılır olmuşlardır.
Kazakistan’ın resmi dili Kazakça’dır ancak genç nesil hızla üç dil konuşur hale gelmektedir. Devlet daireleri ve diğer kuruluşlarda hem Kazakça hem de Rusça kullanılmaktadır. Kazakça ataların dili olarak değerlendirilmekte, Rusça yaygın olarak kullanılmakta ve İngilizce büyüyen popülerliği ile özellikle iletişim ve yabancılarla konuşmak üzere kullanılmaktadır.
KAZAKİSTAN VE KAZAKLARIN TARİHİ
25 Ekim 1990’da Kazakistan, Sovyetler Birliği içinde bulunan bir cumhuriyet olarak kendi topraklarındaki egemenliğini ilan etti. Ağustos 1991’de Moskova’da yapılan darbe girişiminin ardından Kazakistan, 16 Aralık 1991’de bağımsızlığını ilan ederek bağımsızlığını ilan eden son Sovyet cumhuriyeti oldu. On gün sonra ise Sovyetler Birliği dağıldı. Kazakistan’ın komünist dönemindeki lideri Nursultan Nazarbayev, ülkenin ilk Cumhurbaşkanı oldu.
13. yüzyılda Altınorda Hanlığı topraklarının doğu kanadını oluşturan Deşt-i Kıpçak ahalisinde yaşayan ve Moğol istilasından etkilenmiş Türk boyları bir araya gelerek Kazak Hanlığı etrafında toplandılar. Söz konusu hanlığın yapılanmasında bazı Kırgız boyları ile kadim Kıpçak boylarının ardılları rol oynadı.
Kazaklar; Kırgızlar, Kıpçaklar, Nogaylar gibi boyların birleşimi ile ortaya çıkmış bir Türk Uruğu 14. yüzyıldan sonra yeni bir boy olarak Orta Asya arenasında yerini almıştır. Orta Asya’da Ruslar ile ilk teması kuran Türk topluluğu Kazaklar olmuştur.
Kazaklar, Asya’nın ortasında Türk Dünyasının göbeğinde yer almaktadır. Gerek Doğu Türkistan’ın kuzeyindeki Altay bölgesi, gerek Moğolistan’ı batısındaki Altay ve Bayan-Ölgey bölgesi, gerek Altay Cumhuriyeti’nin sahası Kazak Türkleri ile meskundur. Türk toplulukları arasında en çok soykırıma uğramış bir halktır. Bu sebeple de Orta Asya Birliği fikri Kazakistan’da ortaya çıkmıştır.
Kazakistan Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Kazakların Türk halklarından olduklarını ve Türk kültürüne sahip çıkılması gerektiğini belirtmiştir.
