‘Teoman Duralı kimdir?’ sorusu akşam saatlerinde gündeme geldi. Türk felsefesinin önde gelen isimlerinden, düşünür ve akademisyen Teoman Duralı 74 yaşında yaşamını yitirdi. Peki Teoman Duralı kimdir, nerelidir? Prof. Dr. Teoman Duralı neden öldü? Teoman Duralı’nın eserleri nelerdi? Bütün merak edilen soruların cevapları haberimizde. İşte detaylar…
Türk felsefe profesörü, biyolog, akademisyen ve düşünür Prof. Dr. Şaban Teoman Duralı 74 yaşında vefat etti. Teoman Duralı son olarak TRT2 ekranlarında ‘Felsefe Söyleşileri’ programını yapıyordu.
TEOMAN DURALI KİMDİR?
Teoman Duralı’nın vefat haberiyle karşılaşanlar ‘Teoman Duralı kimdir?’ diye merak etmeye başladı. İşte Teoman Duralı’nın biyografisi…
7 Şubat 1947 tarihinde Zonguldak’ta dünyaya gelmiştir. Tam ismi Şaban Teoman Duralı olup, Zonguldak’ta başladığı ilköğrenimini Ankara’da tamamlamış ve akabinde ortaöğrenimini de yine Ankara TED Koleji’nde yapmıştır.
Duralı, lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Biyoloji ve Felsefe bölümlerinde tamamlayarak, 1973 yılında mezun olmuştur.
İstanbul Üniversitesinde okurken Nermi Uygur’un kendisine asistanlık teklifi etmesiyle 1975 yılında mezun olduğu bölümde asistan olarak göreve başlamıştır. 1977 yılında biyoloji felsefesine dair teziyle doktora çalışmasını bitirmiş, 1978 yılında NATO bursu ile Paris’te biyoteknoloji seminerlerine katılmıştır.
1982 yılının Mayıs ayında yardımcı doçent, Ekim ayında biyoloji felsefesi üzerine yazdığı tezle doçent ve 1985’te ABD Penn State University’de tamamladığı “Kant’ın A Priori Bilgi İstidâdı” adlı çalışmasının ardından 1988’de mezun olduğu bölümde profesör olmuştur.
1992-1993 yıllarında Malezya Uluslararası İslam Üniversitesinde, 1994 ve 2003 yıllarında Viyana Üniversitesi Bilim Felsefesi Bölümünde, 1995-1997 ve 1999 yıllarında ISTAT (Kuala Lumpur)’da misafir öğretim üyesi olarak bulunmuştur. 1996 yılında İstanbul Üniversitesi Araştırma Fonunun mâli desteğiyle Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde araştırma gezisinde bulunmuştur.
Kırklareli Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi’nde bir dönem dekanlık yapmış, fakültenin felsefe bölümünü kurmuştur. Bülent Ecevit Üniversitesi Senatosunun 2016 yılında aldığı karar ile Teoman Duralı’ya verilen Fahri Doktora Payesinin takdim töreni, Sezai Karakoç Kültür Merkezi’nde yapılmıştır.
Teoman Duralı, İstanbul Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesinde felsefe bölümlerinde dersler vermekteydi. Ayrıca Kutadgubilig Felsefe-Bilim Araştırmaları Dergisinin yayın yönetmenliğini yapmaktaydı. İngilizce, Fransızca, Almanca, Latince, Yunanca, İtalyanca, Felemenkçe, İspanyolca, Rusça, Malayca dillerini bilmekteydi.
Futbolu çok sevdiğini ve hayatta militanca duygularla bağlandığı tek şey Galatasaray olduğunu söylemiştir. Babasının anne tarafı Çerkes, baba tarafı Türkmendir. Annesi Alman, eşi ise Fransız asıllıdır. Evli ve iki çocuk babasıdır.
TEOMAN DURALI’NIN EŞİ
Teoman Duralı, 2020 yılında Sabah gazetesine verdiği bi röportajda eşiyle ilgili şöyle konuşmuştu:
Çok kültürlü bir aileden geliyorsunuz. Babanızın anne tarafı Çerkes, baba tarafı Türkmen. Anneniz Alman, eşiniz Fransız… Bu kadar farklı kaynaklardan beslenmek nasıl bir şey?
– Tipim nedeniyle batılı görünüyorum. Bunlar çok büyük, çok esaslı kültürler. Avrupa’nın belli başlı kültürleri. Bunlardan birine çakılıp kalmak işten bile değil. Ve çoğunlukla aydınlarımız bunlardan birinin militanı, partizanı olur. Annemin ve gittiğim okulun bu kültürlerden birine mensup olması ve karımın da başka bir kültürden gelmesi bir üçgen oluşturdu. Büyük ihtimalle çevremin böyle olması beni bu kültürlerden birinin militanı olmaktan kurtardı.
Neden siz de gidip bir yabancıyla evlendiniz?
– Öyle oldu. Ama ben gideyim de bir ecnebiyle evleneyim demedim. Karşılaştık, âşık olduk ve birbirimizden kurtulamadık.
– Anneniz Alman, babanız Türk. Siz de ben Türküm diyorsunuz, ama yarınız Alman, hiç kendinizi Alman hissetmediniz mi?
– İkiye bölünmenin çok büyük ıstırap olduğunu, böylesi bir durumun insanı mahva götüreceğini düşünmüşümdür. Babama sordum “Neyim ben baba?” dedim. Babamın cevapları tereddütsüz olurdu, çok kesin bir adamdı “Sen” dedi, “Türk oğlu Türksün.”
TEOMAN DURALI’NIN ESERLERİ
- Omurgasızlaştırılmış Türklük (2012)
- Sorun Çağının Anatomisi – Çağımızın Felsefece Teşrihi (2009)
- Çağdaş Küresel Medeniyet (2006)
- Aristoteles’te Bilim ve Canlılar Sorunu (1995)
- A New System of Philosophy-Science from the Biological Standpoint (1996)
- Çağdaş Küresel Medeniyet
- Sorun Nedir? (2006)
- Canlılar Sorununa Giriş
- Biyoloji Felsefesi
- Felsefe-Bilim Nedir? (2006)
- Aklın Anatomisi Salt Aklın Eleştirisinin Teşrihi (2010)
- Felsefe-Bilimin Doğuşu (2011)
- Kutadgubilig Türkçenin Felsefe Sözlüğü (2013)
- Canlılar Sorununa Giriş / Biyoloji Felsefesiyle İlgili Çalışmalar (1982)
- Biyoloji Felsefesi / Canlı ve Kültür Sorunlarını Araştırma Alanı (1992)
- Yeniçağ Avrupa Medeniyetinden Çağdaş İngiliz-Yahudi Medeniyetine (1996)
- Gılgamış Destanı (Giriş İle Tercüme)
- Felsefe-Bilime Giriş (1998)
- Çağdaş Küresel Medeniyet / Anlamı-Gelişimi-Konumu (2000)
- Çağdaş Küresel Medeniyet (2006)
- Teoman Duralı’yla Üç Konuşma / Bilim – Felsefe – Evrim Teorisi
- Sorun Çağının Anatomisi
- Deniz ve Kaşiflik (şiir)
TEOMAN DURALI NEDEN ÖLDÜ?
AK Parti İstanbul İl Başkanı İstanbul Nuri Kabaktepe, Prof. Dr. Teoman Duralı’nın vefatı üzerine paylaşımda bulundu. Paylaşımda, Duralı’nın ölüm nedenine ilişkin bilgiye yer verilmedi.
“Tefekkür dünyamızdan bir yıldız kaydı. Ülkemizin yetiştirdiği önemli fikir insanlarından Prof. Dr. Teoman Duralı’nın vefatını derin bir teessürle öğrendim.
Yetiştirdiği binlerce öğrenci ve düşünce dünyamıza katkılarıyla unutulmayacak bir insandı. Allah rahmet eylesin.”